Covid-19 pandemi sürecine yönelik yayınlanan kamu spotlarının göstergebilimsel yöntemle çözümlenmesi

Abstract

2019 yılının son aylarında Çin’in Hubei eyaletinin Vuhan şehrinde ortaya çıktığı bilinen Covid-19 (Coronavirüs) hastalığı, 2020’den itibaren tüm dünyayı etkisi altına almıştır. Söz konusu hastalığın yayılma evresinin ilk zamanlarında, virüsten korunma yollarına ilişkin bilgi karmaşası yaşanmıştır. Özellikle Türkiye’de, maske takıp takmama ikilemi, eldivenin işe yarayıp yaramadığı gibi pek çok sorunsal hem medyada hem de sosyal alanlarda sıklıkla tartışma konusu olmuştur. Bunun üzerine, T.C. Sağlık Bakanlığı, halkın bilgilenmesini sağlayarak farkındalık yaratmak amacıyla resmi internet sitesinde ve çeşitli medya kanallarında Covid-19 hastalığını kapsayan kamu spotları yayınlamıştır. Kamu spotu; kamuya fayda sağlamak amacıyla oluşturulan bilgilendirici ve eğitici nitelikteki film ve seslerdir. Çalışmada, T.C. Sağlık Bakanlığı’nın Covid-19 hastalığına ilişkin resmi internet sitesinde yayınladığı kamu spotlarının göstergebilimsel yöntem temelinde analiz edilmesi amaçlanmıştır. Bu kamu spotları, göstergebilim alanında yaptığı çalışmalarla bilinen Roland Barthes’ın, anlatıların temelindeki yapıyı ortaya çıkarmak amacıyla geliştirdiği beş farklı gösterge sistemi (Enigmatik Kod, Yananlamsal Kod, Eylemsel Kod, Sembolik Kod, Kültürel Kod) temel alınarak incelenmiştir. Ele alınan kamu spotlarında yer alan göstergelerden hareketle, Barthes’ın ortaya çıkardığı kod sistemlerinin, metnin anlamını güçlendirdiği sonucuna ulaşılmıştır.

The Covid-19 (Coronavirus) disease, which is known to have emerged in the city of Wuhan in the Hubei province of China in the last months of 2019, has affected the whole world since 2020. In the early stages of the spread of the disease in question, there was a confusion of information regarding the ways of protection from the virus. Especially in Turkey, the dilemma of whether to wear a mask or not, and whether gloves work or not have been the subject of discussion both in the media and in social areas. On top of that, the Ministry of Health has broadcast public service announcements covering the Covid-19 disease on its official website and various media channels in order to inform the public and raise awareness. Public service announcement; are informative and educational films and sounds created to benefit the public. The study, it is aimed to analyze the publicservice announcements published on the official website of the Ministry of Health regarding the Covid-19 disease on the basis of semiotic theory. These publicservice announcements were analyzed based on five different sign systems (The Hermeneutic Code, The Semic Code, The Proairetic Code, The Symbolic Code, The Cultural Code) developed by Roland Barthes, who is known for his work in semiotics, in order to reveal the underlying structure of narratives. Based on the indicators in the public service announcements, it was concluded that the code systems created by Barthes strengthen the meaning of the text.