Mastektomi sonrası lenf ödem ve hemşirelik bakımı

Abstract

Amaç: Derlemenin amacı meme kanseri geçiren hastaların ameliyat sonrası karşılaşabileceği komplikasyonlardan biri olan lenf ödeme ve bu konuda hemşirelere düşen göreve dikkat çekmektir. Bu amaçla mastektomi sonrası lenf ödem ve hemşirelik bakımı hakkındaki bilgiler literatür doğrultusunda derlenmiştir. Giriş: Dünyada kadınlar arasında en sık (%30) görülen kanser türü meme kanseridir ve kanserden görülen ölüm nedenleri arasında ikinci sırada (%14) meme kanseri yer almaktadır. Meme kanseri tanısı alan hastalar cerrahi girişim, kemoterapi, radyoterapi, hormona terapi gibi bir dizi tedavi sürecinden geçmektedir. Uygulanan tüm bu tedaviler hastanın yaşam süresini uzatmakta, yaşam kalitesini geliştirmekte ve arttırmaktadır ancak beraberinde bir dizi komplikasyonlar ve zorluklarda görülmektedir. Meme Kanseri tedavisi sonrası hastalarda en sık üst ekstremite de omuz disfonksiyonu, kas gücü zayıflığı ve lenf ödemi gelişmektedir. Lenf ödemi gelişmesi açısından risk altındaki hastaların lenf ödem erken belirtileri hakkında da bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Eğer lenf ödem erken dönemde saptanırsa durdurulabilir ve tedavi edilebilir. Sonuç ve Öneriler: Meme kanser ameliyatı sonrası lenf ödem kadınlarda biyopsikososyal yönden farklı sorunlara yol açabilmektedir. Bunun sonucunda da yaşam kalitesi düşmekte ve kişi depresyona girebilmektedir. Bu sebeplerle hemşirelerin lenfödemi önleme ve tedavisi konusunda ve hastalara da bu konuda eğitim düzenlemeleri gerekmektedir. Böylelikle hastaların lenf ödem hakkında bilinçli olması sağlanacak, lenf ödemin oluşması engellenecek, oluşmaya başlayan bir lenf ödem varsa erken dönemde saptanacak ve böylelikle hastanın yaşam kalitesinde de artış olacaktır.

Objective: The aim of this review is to pay attention to lymph payment, which is one of the complications that breast cancer patients may experience postoperatively, and to draw attention to the duty of nurses in this regard. For this purpose, information about lymph edema and nursing care after mastectomy has been compiled according to the literature. Introduction: Breast cancer is the most common type of cancer among women (30%) in the world, and breast cancer is the second most common cause of death (14%). Patients diagnosed with breast cancer undergo a series of treatments including surgery, chemotherapy, radiotherapy, hormone therapy. All these treatments increase the life expectancy of the patient, improve and increase the quality of life, but it is accompanied by a number of complications and difficulties. Shoulder dysfunction, muscle strength weakness and lymph edema occur most frequently in upper extremities after breast cancer treatment. Patients at risk for developing lymph edema should also be made aware of early signs of lymphedema. If lymph edema is detected early, it can be stopped and treated. Conclusion and Recommendations: After breast cancer surgery, lymph edema may cause different biopsychosocial problems in women. As a result, the quality of life decreases and the person may become depressed. For these reasons, nurses should organize training on prevention and treatment of lymphedema and patients. In this way, patients will be informed about lymph edema, lymph edema will be prevented, if there is a lymph edema that starts to be detected in the early period and thus will increase the quality of life of the patient.